اثر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی، زراعی و روغن دانه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius)

نویسندگان

  • ثریا کرمی گروه علوم کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران
  • فریدون برازنده گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
  • مهدی رحیم ملک گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده مقاله:

سابقه و هدف: گلرنگ (Carthamus tinctorius) یکی از گیاهان دانه روغنی مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد که مرحله جوانه‌ زنی و غوزه‌دهی از حساس‌ترین مراحل رشدی گیاه گلرنگ محسوب می‌شود. بنابراین هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی تاثیر پرایمینگ دمایی بر خصوصیات جوانه زنی بذر گلرنگ در آزمایشگاه و سپس ارزیابی تاثیر این نوع پرایمینگ بر برخی صفات زراعی، عملکرد و درصد روغن دانه ژنوتیپ های گلرنگ در مزرعه بود. مواد و روش ها: در مرحله اول و در شرایط آزمایشگاه، اثر پرایمینگ دما شامل اعمال دماهای 40، 60 و 80 درجه سانتی گراد در 3 زمان شامل 6، 10 و 20 ساعت در قالب آزمایش فاکتوریل بر بذر ژنوتیپ‌های گلرنگ شامل 10 ژنوتیپ اعمال شد و صفات درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی بذر اندازه گیری شد. در ادامه بر اساس نتایج مرحله اول، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه اجرا شد. تیمارهای آزمایش مزرعه ای شامل کشت بذر ژنوتیپ های گلرنگ پرایم شده در دمای 60 درجه سانتیگراد (به همراه بذر پرایم نشده به عنوان شاهد) در دو زمان 6 و 10 ساعت بود و در طی و پایان آزمایش، روز تا 50 درصد سبز شدن، روز تا رسیدگی کامل، تعداد غوزه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته و درصد روغن دانه اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج مرحله اول نشان داد که تیمار پیش از کشت بذر با ترموپرایمینگ تاثیر معنی داری بر درصد و سرعت جوانه زنی داشت. بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی در سطوح دمایی 40 و 60 درجه سانتیگراد در مدت زمان کوتاه پرایمینگ (6 و 10 ساعت) به دست آمد. در شرایط مزرعه مطابق با نتایج حاصل از مرحله اول، پیش تیمار بذر با دمای 60 درجه سانتیگراد منجر به کاهش روز تا 50 درصد سبز شدن بذر ژنوتیپ‌های پرایم شده در مقایسه با ژنوتیپ‌های شاهد شد. از سوی دیگر پرایمینگ دمایی منجر به افزایش روز تا رسیدگی کامل، عملکرد دانه در بوته و درصد روغن گردید؛ اما تعداد دانه در غوزه تحت تاثیر پرایمینگ دمایی قرار نگرفت. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج بیانگر آن است که پیش تیمار بذر با پرایمینگ دمایی (دماهای متوسط) منجر به ظهور و استقرار سریع تر گیاهچه های گلرنگ در آزمایشگاه و مزرعه گردید. همچنین نتایج نشان داد که پیش تیمار دمایی بذر گلرنگ در 60 درجه سانتیگراد نه تنها بر عملکرد دانه و درصد روغن تاثیر منفی نداشته بلکه منجر به افزایش معنی دار صفات ذکر شده ژنوتیپ‌های پرایم شده در مقایسه با ژنوتیپ‌های پرایم نشده گردید. نکته قابل توجه این است که احتمالاً کشت بهاره بذر پرایم شده گلرنگ در مقایسه با بذر پرایم نشده می‌ تواند به بهبود و افزایش عملکرد دانه و عملکرد روغن منجر گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن ارقام مختلف گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن ارقام گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند انجام شد. آزمایش به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تاریخ کاشت 25 مهر، 10 آبان، 25 آبان و 10 آذر به عنوان کرت اصلی و سه رقم محلی اصفهان، زرقان و LRV به عنوان کرت فرعی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که تأخیر در...

متن کامل

اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن ارقام مختلف گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن ارقام گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند انجام شد. آزمایش به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تاریخ کاشت 25 مهر، 10 آبان، 25 آبان و 10 آذر به عنوان کرت اصلی و سه رقم محلی اصفهان، زرقان و LRV به عنوان کرت فرعی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که تأخیر در...

متن کامل

اثر تاریخ کاشت بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی و عملکرد دانه ارقام پاییزه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر برخی خصوصیات مرفولوژیک، مراحل فنولوژیک و عملکرد دانه ارقام پاییزه گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند انجام گرفت. آزمایش به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تاریخ کاشت 25 مهر، 10 آبان، 25 آبان و 10 آذر به عنوان کرت اصلی و سه رقم محلی اصفهان، زرقان و LRV به عنوان کرت فرعی در سه تکرار اجرا ش...

متن کامل

بررسی خصوصیات جوانه زنی بذر ارقام گلرنگ (L.Carthamus tinctorius) در آزمایشگاه

چکیده گلرنگ یکی از قدیمی­ترین گیاهان زراعی می­باشد و به عنوان یک دانه روغنی بومی ایران می­تواند درتوسعه کشت دانه­های روغنی مدنظر قرار بگیرد. به منظور بررسی صفات مرتبط با جوانه­زنی ارقام گلرنگ (Carthamus Tinctorius L.)، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملا تصادفی بر روی 19 رقم گلرنگ  اجرا شد. ارقام شامل 1- PI 237552- PI 2390413- PI 2502024- PI 2505325- PI 252686- PI 2535157- PI 2535418-...

متن کامل

اثر تاریخ کاشت بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی و عملکرد دانه ارقام پاییزه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر برخی خصوصیات مرفولوژیک، مراحل فنولوژیک و عملکرد دانه ارقام پاییزه گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند انجام گرفت. آزمایش به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تاریخ کاشت 25 مهر، 10 آبان، 25 آبان و 10 آذر به عنوان کرت اصلی و سه رقم محلی اصفهان، زرقان و LRV به عنوان کرت فرعی در سه تکرار اجرا ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 26  شماره 1

صفحات  107- 122

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023